Ιστορικά στοιχεία Χουλιαράδων ~ Ηπειρώτικη Παράδοση X.O.Xουλιαράδων

Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2011

Ιστορικά στοιχεία Χουλιαράδων

Οι Χουλιαράδες είναι ένα χωριό του Νομού Ιωαννίνων. Απέχει 34 χιλιόμετρα από την πόλη και είναι ένας ορεινός οικισμός. Οι Χουλιαράδες ανήκουν στον Δήμο Βορείων Τζουμέρκων . Αποτελείται από 35 περίπου μόνιμους κατοίκους και έχει υψόμετρο περίπου 1013 μέτρα. Βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο του Νομού Ιωαννίνων, στις δυτικές προεκτάσεις των Τζουμέρκων, κοντά στη συμβολή των ποταμών Αράχθου και Καλαριτινού ή Καλαρίτικου. Είναι ένα πανέμορφο χωριό με φυσικές ομορφιές, όπως είναι το τεράστιο δάσος του που περικλείει όλη τη βόρεια πλευρά του χωριού, αυτές οι φυσικές ομορφιές και άλλα ιδιαίτερα σημεία, προσελκύουν επισκέπτες και ορειβάτες να τραβήξουν μια φωτογραφία. Μπαίνοντας στο χωριό, βρίσκεται πρώτο το δημαρχείο, που σας καλωσορίζει και εύχεται καλή διαμονή σε κάθε επισκέπτη. Λίγα μέτρα μετά είναι το κοινοτικό καφενείο του χωριού, με το όνομα ‘’Ο Πλάτανος’’. Στον κάτω όροφο είναι το καφενείο και πάνω είναι ένα δωμάτιο, σαν ξενώνας που φιλοξενεί τους ορειβάτες που επισκέπτονται το χωριό. Δίπλα από τον ξενώνα και το καφενείο βρίσκεται το αστυνομικό τμήμα του χωριού που λειτουργεί κάποιες ημέρες της εβδομάδος. Μετά από το αστυνομικό τμήμα είναι η υπέροχη πλατεία, που είναι όλη πλακόστρωτη. Μέσα σ’ αυτή υπάρχει το τεράστιο καμπαναριό δίπλα από ένα μικρό εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου. Επίσης, υπάρχουν και δυο αγάλματα, ένα από τα οποία είναι του φιλόσοφου Χρήστου Σούλη, που καταγόταν από τις Χουλιαράδες και το άλλο είναι προς τιμήν των πεσόντων κατά την περίοδο 1919-1922. Στη μέση της πλακόστρωτης πλατείας βρίσκεται ένας μεγάλος γέρικος πλάτανος .Στο βάθος βρίσκεται το δεύτερο καφενείο του χωριού, το όνομα του είναι ‘’Ο Ζάμπος’’. Οι ιδιοκτήτες των καφενείων φιλοξενούν τους επισκέπτες με τον καλύτερο τρόπο, ανοίγοντας τις πόρτες τους και τις καρδιές τους. Απέναντι από την πλατεία είναι η εκκλησία του χωριού, η Αγία Παρασκευή, και τέλος προχωρώντας προς το δρόμο για το επόμενο χωριό, την Γκούρα(σημ. Βαπτιστή), μετά ακριβώς από την εκκλησία, βρίσκεται το δυστυχώς μεγάλο νεκροταφείο που έχει βαθιά μέσα του ψυχές από τον πόλεμο, ήρωες, πρωτομάστορες γεφυριών και χουλιαριών, αλλά και ανθρώπους σοφούς ,με γνώση, που καταγόταν από τις Χουλιαράδες.

Η ονομασία του χωριού «Χουλιαράδες», προήλθε από την επινόηση των ανθρώπων του χωριού της κατασκευής χουλιαριών. Ήταν οι πρώτοι που σοφίστηκαν και έφτιαχναν χουλιάρια (ξύλινα κουτάλια) ή αλλιώς χουλιάρες (μεγάλες κουτάλες) και τα πουλούσαν σε όλη την Ήπειρο, σ’ όλη την Ελλάδα ακόμη και στο εξωτερικό, κυρίως στη Ρουμανία, όπου διέμεναν παλιά εκεί Έλληνες. Το υλικό που κατασκευάζονταν τα χουλιάρια ήταν από γκορτσιά (άγρια αχλαδιά). Με το ξύλο αυτό προσέφεραν στην κοινωνία ένα πολύ χρήσιμο και καθημερινό εργαλείο, το κουτάλι, γιατί μέχρι τότε οι άνθρωποι έτρωγαν με τα δουλεμένα τους χέρια. Οι Χουλιαράδες είναι ονομαστό ως μαστοροχώρι γιατί οι μάστορές του έφτιαχναν εκκλησιές, σχολεία, χουλιάρια, γεφύρια, νερόμυλους και σπίτια σ’ ολόκληρη την Ήπειρο και ήταν φημισμένοι για την τέχνη τους σ’ ολόκληρη την Ελλάδα.

Ονομαστό χωριό, μαστορομάνα, που άφησε δυνατό το στίγμα του στο πέρασμα των χρόνων με τεχνίτες, εμπόρους, πολιτικούς και ανθρώπους των γραμμάτων. Την αυτάρκεια των μετακινήσεων, την απομόνωση και τις μικροαψιμαχίες έρχεται να διαταράξει, τους ιστορικούς χρόνους, η απειλή των επιδρομών. Οι πρώτες ακροπόλεις και φρυκτωρίες στήνονται σε καίρια σημεία των εισόδων από τη Θεσσαλία, τη νότιο Ήπειρο αλλά και από το Βορρά. Ελληνιστικά φρούρια στο Καλέντζι, στην Πλάκα, στους Καλαρύττες, στους Χουλιαράδες, στα Πράμαντα ελέγχουν την ροή του Αράχθου και τις χαράδρες των παραπόταμών του που είναι δίοδοι επικοινωνίας με τη Θεσσαλία. Και με την μετακίνηση ανοίγει γρήγορα ο δρόμος για το εμπόριο.

Το έντονο ανάγλυφο της περιοχής των Τζουμέρκων καθώς και οι ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες, μπορούν να οδηγήσουν στο συμπέρασμα ότι ο χώρος υπήρξε μη παραγωγικός, δύσβατος και εχθρικός προς τον άνθρωπο. Και όμως, αυτός ο τόπος και κατοικήθηκε και αγαπήθηκε πολύ και από πολύ νωρίς. Το μαρτυρούν επιφανειακά ευρήματα, από την εποχή του χαλκού, ερειπωμένες ακροπόλεις και ελληνιστικά φρούρια.

2 Responses to “Ιστορικά στοιχεία Χουλιαράδων”

Xoreftikos Omilos Xouliaradon είπε... Κυριακή, Οκτωβρίου 09, 2011 3:52:00 μ.μ. Έτσι για να μάθουμε μερικά Ιστορικά στοιχεία για τους Χουλιαράδες. Θα αακολουθήσουνς και άλλα.
Ανώνυμος είπε... Τρίτη, Δεκεμβρίου 20, 2011 11:04:00 π.μ. http://chouliarades.blogspot.com/